Odrażające pluskwiaki sieją grozę w polskich miastach. Czy powinniśmy się ich bać?

Pluskwiaki atakują w polskich miastach

Skupieniec lipowy (Oxycarenus lavaterae) to niewielki pluskwiak pochodzący z regionów śródziemnomorskich. W ostatnich latach zaczął pojawiać się również w Polsce. Po raz pierwszy zaobserwowano go na Podkarpaciu, później pojawił się w innych częściach kraju, m.in. w Szczecinie. Owady tworzą duże kolonie na drzewach i budzą liczne obawy.

Ten gatunek po raz pierwszy został zaobserwowany w Polsce na początku XXI wieku, jednak dopiero w ostatnich latach notuje się jego dynamiczną ekspansję. Szczecin, jako miasto o łagodniejszym klimacie, staje się dogodnym środowiskiem dla tego ciepłolubnego gatunku. Podobne inwazje notowano już w miastach Europy Zachodniej – m.in. w Berlinie, Pradze czy Wiedniu.

Czy skupieniec lipowy jest groźny?

Skupieniec lipowy rozwija się w kilku pokoleniach rocznie, co sprzyja jego szybkiemu rozprzestrzenianiu się. Zimuje w postaci osobników dorosłych (imagines), które gromadzą się w licznych skupiskach, najczęściej w szczelinach kory lip, choć obserwowano je także na innych drzewach liściastych. Wiosną owady rozpraszają się, by rozpocząć rozmnażanie – samice składają jaja w okolicach nasion roślin z rodziny ślazowatych, które stanowią główne źródło pożywienia larw.

Chociaż skupieniec nie uszkadza bezpośrednio pnia drzewa, jego liczne kolonie mogą osłabiać młode lipy, szczególnie jeśli owadów jest bardzo dużo. Żerując na sokach roślinnych, mogą wpływać na kondycję drzew, zwłaszcza w warunkach suszy. Ogromne skupiska owadów mogą budzić niepokój, mimo że owady nie gryzą i są zupełnie niegroźne dla ludzi.

„To owad, który z punktu widzenia człowieka jest bardziej ciekawostką niż realnym zagrożeniem. Ale jego obecność to także sygnał, że klimat się zmienia – i to szybciej, niż wielu z nas to się wydaje”

- uspokajają eksperci i dodają, że nie ma potrzeby wpadać w panikę.

Nie pomyl go z kowalem!

Na chwilę obecną nie ma potrzeby stosowania chemicznych metod zwalczania skupieńca – jego obecność nie niesie ze sobą poważnych skutków ekologicznych ani sanitarnych. Żeby pozbyć się nieproszonego gościa, można zastosować metody mechaniczne, takie jak np. spłukiwanie wodą lub zmiatanie skupisk owadów. Eksperci zalecają również ostrożność w podejmowaniu interwencji, ponieważ skupieniec bywa mylony z innymi pluskwiakami, które mogą być pożyteczne, np. z kowalami bezskrzydłymi, które również budzą odrazę, ale np. są skuteczne w odstraszaniu komarów.