Popularne polskie słowa pochodzące z języka niemieckiego
Przygotowaliśmy zestawienie 35 popularnych polskich słów pochodzących z języka niemieckiego. Każde z nich zostało krótko opisane – skąd się wzięło, jak zmieniało swoje znaczenie i dlaczego tak mocno zakorzeniło się w polszczyźnie. Gwarantujemy, że niejedno z nich cię zaskoczy!
Sprawdź na kolejnych slajdach, które słowa codziennie wypowiadasz… nie wiedząc, że mają niemieckie korzenie!
Dach
W obu językach oznacza „pokrycie domu”. Proste, codzienne słowo, które brzmi tak samo i ma identyczne znaczenie.
Butelka
Od niem. Buttel lub Büttle – naczynie na płyny. W Polsce słowo weszło do codziennego języka i jest nieodłącznym elementem życia.
Mebel
Z niem. Möbel – sprzęt domowy. W polszczyźnie oznacza wyposażenie mieszkania, od stołu po szafę.
Kuchenka
Od niem. Küche – kuchnia. W polskim języku przyjęło się jako określenie urządzenia do gotowania.
Szlafrok
Pochodzi od niem. Schlafrock – dosłownie „płaszcz do spania”. W Polsce stał się domowym strojem, kojarzonym z wygodą i leniwym porankiem.
Cukier
Od niem. Zucker. W Polsce stał się podstawowym słowem w kuchni, choć jego źródło jest niemieckie.
Murarz
Z niem. Maurer – rzemieślnik zajmujący się murowaniem. W Polsce słowo mocno związane z tradycją budowlaną.
Warsztat
Od niem. Werkstatt – miejsce pracy rzemieślnika. W polszczyźnie oznacza zarówno zakład, jak i przestrzeń twórczą.
Kufel
Od niem. Krug lub Kübel – naczynie do picia. W Polsce kojarzone głównie z piwem i biesiadą.
Kartofel
Od niem. Kartoffel – ziemniak. W Polsce używane potocznie, szczególnie w zachodnich regionach kraju.
Dokument
W obu językach oznacza oficjalny papier lub zapis. Brzmienie i znaczenie są niemal identyczne.
Blacha
Od niem. Blech – cienka warstwa metalu. W Polsce słowo weszło do języka technicznego i codziennego („samochód na blachach”).
Karton
W polskim i niemieckim (Karton) to pudełko z tektury. Słowo używane codziennie, bez świadomości wspólnego źródła.
Sztylet
Od niem. Stilett – krótka broń. W polskim języku funkcjonuje jako określenie ostrego noża lub broni białej.
Doktor
W obu językach oznacza osobę z tytułem naukowym lub lekarza. Brzmienie i sens są niemal identyczne.
Szaber
Od niem. schabern – zabierać, rabować. W Polsce kojarzone głównie z powojennym szabrowaniem opuszczonych domów.
Centrum
W polskim i niemieckim (Zentrum) – środek, główny punkt miasta czy wydarzeń.
Sztywny
Od niem. stief – twardy, nieelastyczny. W polskim języku nabrało znaczenia „nieugięty, nieruchomy”.
Sztygar
Od niem. Steiger – nadzorca w kopalni. W Polsce słowo mocno związane z tradycją górniczą.
Hotel
W polskim i niemieckim to miejsce noclegowe dla podróżnych. Brzmi tak samo, znaczenie identyczne.
Szlauch
Z niem. Schlauch – wąż gumowy. W Polsce używane głównie w kontekście ogrodnictwa i techniki.
Gmach
Od niem. Gemach – komnata, budowla. W polszczyźnie oznacza okazały budynek.
Papier
Z niem. Papier – materiał do pisania i drukowania. W polszczyźnie funkcjonuje identycznie, od szkolnych zeszytów po urzędowe dokumenty.
Park
W obu językach oznacza teren zielony lub miejsce rekreacji. Brzmi identycznie, znaczenie to samo.
Sznur
Z niem. Schnur – lina, pasek. W Polsce przyjęło się jako określenie cienkiej liny lub tasiemki.
Sznycel
Z niem. Schnitzel – kotlet. W Polsce kojarzony głównie z kuchnią wiedeńską, ale zadomowił się na stołach.
Kelner
Z niem. Kellner – obsługujący w restauracji. W Polsce funkcjonuje bez większych zmian znaczeniowych.
Szlagier
Z niem. Schlager – hit muzyczny. W Polsce używane głównie w kontekście przebojów estradowych.
Fartuch
Wywodzi się z niem. Vortuch – „przednia chusta”. Dziś to niezbędny element stroju kucharza czy lekarza.
Telefon
Brzmi identycznie i oznacza to samo – urządzenie do komunikacji. W obu językach zapożyczone z greki, ale przez niemiecki weszło do polszczyzny.
Bank
W obu językach oznacza instytucję finansową. Trafiło do polszczyzny przez niemiecki, ale dziś jest międzynarodowe.
Szpula
Z niem. Spule – zwój, rolka. W Polsce oznacza element techniczny, np. do nici czy taśmy.
Szereg
Od niem. Schräge – linia, rząd. W polszczyźnie oznacza ustawienie w linii, kolejność lub grupę.
Szlafmyca
Od niem. Schlafmütze – „czapka do spania”. W Polsce używane dawniej, dziś raczej w żartobliwym kontekście.
Majster
Od niem. Meister – mistrz, fachowiec. W polszczyźnie oznacza zarówno rzemieślnika, jak i kogoś, kto „zna się na rzeczy”.